Foliumzijden: 119r 119v 120r 120v 121r 121v 122r 122v 123r 123v 124r 124v 125r 125v 126r 126v 127r 127v 128r

[119r] iii | iiii
 Ende hier volcht de vierde
 boec ende dese indt op ·XIX· elc clausele

 1Iacop die van mertene vant :
 Heeft mi gesent enen brant : Die mi heeft ontste-
20ken : Nu eest met mi also bewant :4 Het sal mi
 costen huus ende lant : Of ic saels mi wreken : En
 es saphier noch dyamant : Vindickene in dat sant :8
 Alsic wade ouer die beken : Jn wachte na negenen
 cant : Jn treder op bi sente amant : Al soude hi te stuc-
25ken breken :12 Die mi dus loepen toter hant : Ende toenen
 mi den fellen tant : Op hen willic spreken : Si willen
 wesen so faeliant :16 Die dus maken den parant : Alsic
 hare scip sie leken : Toegict den hoghen deken :

[119v]
 2Constic fraye rime vinden :20 Ende op ·XIX· doen inden :
 So woudic rime maken : Ende verdroeuen diet verblin-
  den : Ende valsche verraders scinden :24 Al in dietscher spraken :
 Die ons die werelt sere binden : Al met haren val-
5 schen sinden : Ende die doecht doen laken :28 Woude ons
 god also bewinden : Dat si hen seluen weder kinden : Die
  in de archeit waken : So woudics mi onderwinden .32
 Ende hen hoge mere sinden : Die edelheiden sma-
  ken : Mi deert dat si te houe spinden : Die trouwe
10 noyt en minden :36 Jn wils u niet messaken : Dit doet
 mi dicke waken :

3Helpe iacob geselle mijn :
 Sal trouwe lange verloren sijn :40 Ende hoe blijft si dus ver-
 loren : Wanen quam ons dit venijn : Het doet orloge
 in schijn : Dat god wert versworen :44 Jacop toech de cons-
15te dijn : Proef daer na niet en verdwijn : Dijn herte in enegen
 toren : Het drinct selc der heren wijn :48 Op die seine ende
 op den rijn : Die iudas was geboren : Edelre heren
 herte pijn : Na die doecht ende die gerijn :52 Du words
 daer toe vercoren : Dits oppenbaer bl[ic]kende fijn : Sprac ia-
20cob lieue mertijn : Du vrages mi te voren ∴56 Jc segt
 di wildijt horen :

4Doe die heren ierst ontfingen .
 Des dorpers scat ende omme gingen : Met haren val-
 schen rade :60 Ende na doecht niet en wouden ringen :
 Daer si nv sere aue wringen : Doe vielen wi in
25die scade : Hi es meester diese nv sal dwingen :64
 Die ons die valsche maren bringen : Goet raet comt
 ons te spade : Jc sie nv te houe singen : Te samen
 reien ende springen :68 Die goede ende die quade : Nv
[120r] iiii
 wille hen god de werelt ingen : Hine can langer niet ge-
 hingen : Hare boese dade :72 Werde god laet ons ver-
 dingen : Onse mesdaet ende cringen : Van desen loesen
 sade : Daer af comt ongenade :76

5Iacob vrient
5nv segt mi dan : Enen onnedelen raetsman : Hoe sa-
 lic dien geloeuen : Na dat ic mi bevroeden can :80 So leget
 vele verlies daeran : Sinen here als te bouen : Maer wie
 hi es of wiene wan : Die iegen darcheit maect
 gespan :84 Met hem soudemen houen : Maer daer tfenijn vte
10ran : Die edelheit brachte in den ban : Die moeten sijn ver-
 scouen :88 Verhuedt u heren in desen dan : Heetti hein-
 rec ochte ian : Scuwet valsche gelouen : Hi
 dede alse een loes tyran :92 Die ons dit valsche
 webbe span : Daer trouwe mede es te clouen : Ende
15edelheit moet douen :

6Iacob men siet nv in dlant :96
 Dat edelheit gaet in hant : Ende trouwe es al verloren : Daer
 men wilen trouwe vant : Daer eest nv also bewant :100
 Men wilt daer niemen horen : Hine bringe gelt of
 goeden pant : Dan so es hi auenant : Siere stuc-
20ken als tevoren :104 Dus es edelheit in bant : Men vintse
 in water noch op sant : Sine hebben trouwe versworen :
 God die vant der edelheit cant :108 Blussche ons desen
 leeden brant : Ochte hi sal ons versmoren : Nu helpe
 werde heylant : Huedt ons vore sduuels tant :112
25Ende helpt ons here vercoren : Ghi wordt om ons
 geboren :

7God die alle dinc vorsiet : En sal
 u ontfermen niet :116 Deser werelt uerwerren : Eest dat
 darcheit vorwert tiet : Ende trouwe vorder achter vliet :
[120v]
 Vroude sal ons merren :120 Die menschen doen om cleen geniet :
 Alse iudas dede die gode verriet : Dies moechdi
 u wel erren : Dus moet in den helschen vliet :124 Ghe-
 meenlec al dat boese diet : Daer die duuele
5berren : O werde god ontferme v iet : Dat dese iammer
 dus gesciet :128 Twi mogedi ons dus verren : Als ye-
 men na die doget spiet : Comen alse gers ende
 griet : Die duuele met haren gherren :132 Die ons
 met sonden terren :

8Merten es een ionc of out :
10God geeft hem tweer wege gewout : Dat seit
 ons die screfture :136 Doedi wel god es u hout :
 Doedi quaet u en helpt geen gout : Ghine moet in
  sduuels scuere : Weldaet loent god menechfout :140
 Doedi quaet ghi hebt hebt die scout : Dits een se-
15ker cuere : Hi en es so edel noch so stout : Noch
 so vrome noch so bout :144 Hine wacht deser auon-
 tuere : Aldus sijn wi in een hout : Jn een neder don-
 ker wout : Onder felle gebuere :148 Merten scemelheit
 behout : Ende verdiene dat hoge sout : Te scouwe
20ne gods figuere : Eewelec sonder suere :152 Mer-
 ten ons seggen coroniken :

9Als gode niet en willen wi
 ken : Die erdsche creaturen : So doet hi sine abolge
 striken :156 Beide ten armen ende ten riken : Dit valt
 noch tselker vren : Wilen dede hi dit wel bliken : Hen
25en halp gescut swert no piken :160 Grachte noch ho-
 ge mueren : Als hen god wilde beswiken : Worden
 si wel sciere te liken : Dit gaf hi hen ter cueren :164 Hen
  en halp dammen no diken : Noch geen ouermoedech pri-
 ken :
[121r] iiii
 God deedt al vervueren : Onse wesen mach wel dien ge-
 liken :168 Dat wi ons leuen dus besliken : Jc vruchte god sal
 pueren : Die werelt tonsen sueren :

10Iacob vrient ghi
 segt waer :172 Ons seit die screfture claer : Hoe god in hemel
5rike : Sijn abolge keerde openbaer : Op luciferre die
  al daer :176 Woude wesen sijn gelike : Ende der ingele me-
  nech paer : Die ouermoet trocken naer : Dat rout hen
  ewelike :180 Dies warp hise in den eeuschen vaer : Jn der
  leider pinen swaer : Binnen der hellen dike : Ouermoet was
10in hen caer :184 God en liet van hen daer bouen niet een haer :
 Hine warpse in den slike : Riese domme herte spaer :
 Ouermoet es gode onmaer :188 Helpt god dat ic di wike :
 So dat mijn weldaet blike :

11Aldus maecte ouermoet :
 Den quaden alre iersten woet :192 Also wijt vinden bescre-
15uen : Dienne anteren sijn onvroet : Hen naket die hel-
 sche stoet : Daer rouwe in es becleuen :196 Want hi me-
 negen pine doet : Die sine werpt hi onder voet : Hine
 can niet anders geuen : Die hem dienen geeft hi spoet :200
 Te comene in die helsche gloet : Daer si altoes in sne-
20uen : Scemelheit gi sijt goet : Die u dienen hebben den
 hoed :204 Jn deewelike leuen : Helpt god dor u heile-
 ge bloet : Huedt ons vore sduuels broed : Dat wi
 werden verheuen :208 Daer dingele selen beuen :

12O maria
 weerde maget : Vol gratien ende onversaget : Ghena-
25de der creaturen :212 Daer u sone omme wert geiaget : Ende gebon-
 den ende gelaget : Jn ere bittere vren : Hort vrouwe wat
 men u saget :216 Ghenadecheit es in u bedaget : Sonder
 enech mueren : Dit wetti wel ongevraget : Dat gi
[121v]
 des sonders soene draget :220 Hoe mochte wi els gedu-
 ren : Vrouwe wie dat u gewaget : Sine sonden
 ende claget : Daeraf moettine pueren :224 Nu es
 die werelt sere geplaget : Metten sonden ende vertra-
5get : Helpt vrouwe dinen gebueren : Jn deeusche
 rike cueren :228

13Berecht mi lieue iacop : Son-
 der enegen loesen scop : Dies ic di sal vragen : Twi
 sijn die heren also een dop :232 Wandelbaer ende in walop :
 Wien magic dit clagen : Si maken scoene haren
10top : Ende si sijn ydel als een rop :236 Wien mach dit
 behagen : Si dragen wel in haren crop : Tfenijn
 meerre dan ·i· cnop : Dit en sijn geen sagen :240 Dies
 moeten si in thelsche slop : Jn der leeder duuele strop :
 Dat sal hen wee bedagen : Wi sijn gevallen helpt
15ons op :244 God die den weerden iob : Ganset van sinen
 plagen : Sone mach ons niemen iagen :

14Merten
 vrient hets al verloren :248 Ridderscap heeft hem verswo-
 ren : Ende verloechent sijn trouwe : Dies niemen en
 plach te voren : Noch salment vele swaerre ho-
20ren :252 Dies draecht mijn herte rouwe : Jn kinnen
 niet so wel geboren : Hine laet den dorper gaen tsiere
 oren : Mi es leet dat ict aenscouwe :256 Die doecht
 houwet dors met sporen : Ende heeft de vlocht
 vercoren : Men maect op hare die mouwe :
25Waerheit sayt nv hare coren :260 Daer wt wast wel
 menech doren : Dat es ons te nouwe : Weerde
 god dit moeti scoren : Jc vrochte die domp sal
 ons versmoren :264 Helpt marie vrouwe : Jn desen nede-
 ren houwe :

[122r] iiii
 15Helpe ouer die valsche treken : Dat heren metten mon-
 de spreken :268 Dies si niet en minen : Ende trouwe ende letteren
 breken : Weerde god dit seldi wreken : Met alte gro-
 ter pinen :272 Ghi hebt die sterre doen ontsteken :
5Die ons wijst een swaer gebreken : Jc vruchte
 van veninen : Dat wi die doecht ie besweken :276
 Mach ons rouwen alle weken : God hi doedt ons
 scinen : Wi seilen in der valscher beken : Onse
 scep cranc sien wi leken :280 Duwe metten minen :
10Mesdoen heeft ons gesteken : Dat onse herte es ge-
 reken : Jn sonden diese trahinen :284 Wee hen diese
 gerinen :

16Iacop vrient ic moet u vraghen :
 Van hogen dingen ende clagen : Seldi mi berechten :288
 Dese coninge leggen grote lagen : Deen wilt den
15anderen veriagen : Segt selen si vechten : Dan sal den
 genen niet behagen :292 Die den fijn van houe dragen :
 Ende edelheit vercrechten : Dit en sijn negene sagen :
 Dan moeten si die swerde dragen :296 Ende kniue met-
 ten hechten : En helpt geen sculen in der hagen :
20Jc vruchte het wert al verslagen : God en wilt berech-
 ten :300 God here nv moetti ons verdragen : Beide van scan-
 den ende van plagen : Ende ane u here hechten : Met dinen
 lieuen cnechten :304

17Wat helpt merten dat gi vraecht :
 War om god die werelt plaecht : Dan heeft mi geen
25wonder : Die heren hebben so lange gedaecht :308 Dat wi
 van akers sijn geiaecht : Kerstenheit geet onder :
 De heilege kerke es versaecht : Waer es hi dient wel
 behaecht :312 Ons wesen . dats besonder : Mi deert dat edel-
 heit cnaecht :
[122v]
 Des dorpers cant ende verdraecht : Jc vruchte den euschen
 donder :316 Ridderscap es nu vertraecht : Dorperheit es bat
 gemaecht : Ende gaet op den helschen vonder : O maria
  weerde maecht :320 Hoe es edelheit dus af gevaecht :
5Archeit es naem conder : Dies benic vrouden sonder :

 18Hieromme merten es begonnen :324 Dat wi geweten
 niet en connen : Hoe die dinc sal inden : Die soene es
 den paeus ontronnen : Dorloge es also gesponnen :328
 Hine caens hem niet bewinden : Ende sijn clerke leeke
10noch nonnen : Sine mogen hen wel goets onnen : Die
 ons die soene vinden :332 Sint parijs ende lonnen : Dit swa-
 re orloge helpen tonnen : Ende haren scat ontbinden :
 Die al daer werden uerwonnen :336 Selen droefheit helpen bon-
 nen : Die noyt de wise en minden : Hine leeft niet
15onder der sonnen : Hine moge den genen wanconnen :340 Die
 dus die werelt scinden : Ende edelheit verblinden :

 19Iherusalem ende calephas : Ende akers dat gewon-
 nen was :344 Ende suers die goede stede : En es fran-
 soys bihemere noch sas : Die daer heeft eens honts
20gebas : Die houdt kerstennen sede :348 Nu maectmen
 der heidenen tas : Daer maria selue genas : Ton-
 ser salechede : Die werelt es broesscher dan glas :352 Die
 trouwe soect hi vint gedwas : Dit es al waerhe-
  de : Takers seker sijt das : Sloech men die kers-
25tene dore hare vas :356 Dat was iammerhede : Wi
 sonden segel ende was : Maer niet en leden wi den pas :
 Wat men ons mesdede :360 Wine wouden daer niet
 mede :

20Nu soe bliket die waerhede :
[123r] iiii
 Die huge capet den hertoge dede : Die here was van lot-
 rike :364 Ende van vrankerike mede : Te louwen vinc
 hine in die stede : Herde valschelike : Binnen ghe-
  rechten vrien vrede :368 Dies moet hi hebben den rede :
5Daer scoerde hi onse coronike : Dingelsche coninc lach
 in gebede : Jegen die heidene buten gelede :372 Men dede
 hem die gelike : Dese coninc heeft ten derden lede :
 Siere nichten dat es onsede : Jc wille dat het blike :376
 Wat ic heye ochte smede : Hoe na dat ic der waerheit
10trede : Het valt al in den slike : Van den hoegen dyke :380

 21Iacob woudict al vertellen : Jn soude connen niet gespel-
  len : Die mesdaet van den heren : Die in darcheit sere swellen :384
 Si souden u wel sere quellen : Ende mi woudicse weren :
 Mi dunct dat alle herten vellen : Edelheit ende aue pellen :388 Ende
15en volgen niet der eren : Si volgen al der valscher bellen : Den
  rechten wech ter leider hellen : Jn dat lange beseren :392
 Daer die duuele hen snellen : Ende die sielen swarlec
 scellen : Ende met hen doen reeren : Met luder stemmen ende
 met rebellen :396 Criten die sielen na mijn tellen : Alsoe
20ons die wise leren : So mogen wi ons wel uerveren :

 22Roeme heuet sere mesdaen :400 Al seggic roeme
 wildijt verstaen : Jc saelt u wel ontbinden : Jc meene
 den paeus sonder waen : Ende die den houe ane gaen :404
 Ende alle doecht verblinden : Hier met es dordene bevaen :
25Dats kerstenhede een wederstaen : Dat wi wel ondervin-
 den :408 Dus es vrankerike wel saen : Jn den pas sere bestaen :
 Gherechtecheit gaet tinden : Eest generael eest gar-
  diaen :412 Eest commendoer bi sente germaen : Het
[123v]
 wilt al rijcheit prinden : Wi lieten kerstenheit verslaen : Wine
 wouden ons niet reene dwaen :416 Met hen die go-
 de minden : Ende den duuel scinden :

23Nu hebbic roe-
 me ende vrankerike : Ende die ordenen des gelike :420
5Een deel wel versproken : Ondanc hebbe anderen wike :
 Jngelant heeft sijn coronike : Somwile seer te bro-
 ken :424 Alsic almanien dor strike : Vindic herde iam-
  merlike : Vele swaerre croken : Wat hulpet ic wil-
 le dat blike :428 Onse wesen leit in den slike : Dat wilen woen-
10de op roken : Onse ouermoet onse geprike : Ont-
 valt ons vanden hogen dike :432 Omdat wi gods niet en
  roken : Maria maget suuerlike : Bidt gode
 dat hi ons niet en beswike : Jc vruchte sere dat stoken :436
 Daer die duuele coken :

24Waerheit merten ghi
15versint : Dat dorpers herte lettel kint : Al hort sijt vo-
  ren spreken :440 Die sonde maect den mensche blint : Dat
 hi de doecht niet een twint : Aen hem en can gereken :
 God onse here heeft dicke gescint :444 De werelt ende
 hare ane gesint : Loen van haren treken : Wie es
20 die ons tgaren spint : Wijf man ende kint :448 Es al
 eens ontsteken : Ouer see ende hier omtrint : Heeft ge-
 weest ende begint : Van weken te weken :452 Had-
 den wi gode te tide gemint : Sone vruchten wi niet
 den swaren sint : Nu vruchtic tgebreken : Verbol-
25gen es de deken :456

25Merten gi sijt herde bout : Wa-
 ren wi beide aldus stout : Het soude ons seer scaden :
 En es niemen ionc noch out :460 Wi en geuen hem
  die scout : Van sinen mesdaden : Merten ochtu dich-
[124r] iiii
 ten wout : Laet dijn rimen menechfout :464 Dijn sin es ver-
 laden : Du sijs in dat neder hout : Dat dijn herte maket
 cout : Quade crude saden :468 Beter es sin dan gout :
  Verhuede di seluen met gewout : Ende met gods ge-
5naden : Doet di seluen in dbehout :472 Minne vore dat
 water smout : Es dijn herte verbraden : Wat selen di de
 caden :

26Iacob die bi rade doet :476 Dat hi doet es hem goet :
 Mi en mach geen dichten deren : Jc ben dies seker
 ende vroet : Dat ic al mijn leuen dichten moet :480 Ende meest
10op die heren : God moeter mi toe geuen spoet : Dor
 sinen lieuen oetmoet : Sonder wederkeren :484 Hebbic
  sijn gracie metter vloet : Al liggic hier onder voet : Hi sal mi
 ginder eren : Alse dat vuele valsche bloet :488 Liggen sal
 in die gloet : Jn dat lange beseeren : Helpt god in u be-
15hoed : Settic minen sin ende minen moet :492 Ende helpt
 mi here leren : Mijn scip ten besten keren :

27Ay mi ia-
 cop lieue minne : Van alden heren die ic kinne :496 Ma-
 gic mi wel beclagen : Sonder van enen daer es inne : Ge-
 rechte trouwe na minen sinne : Dies dar ic wel
20gewagen :500 Beide ten inde ende ten beginne : Maria ma-
 get coninginne : Nu moettine verdragen : Hi es mijn
 here ten gewinne :504 Waer ic ride ochte rinne : God late-
 ne hem behagen : Hi es here ouer die sinne : Sine macht
 en es niet dinne :508 Jc segt v sonder vragen : Sijn vader was der
25eren winne : Sijn doot doet mi dat ic spinne : Seelans
  rouwe wagen :512 Jn hebbe niet dant clagen :

28Merten
 vrient wie es die man : Daer gi therte so legt an :
 Eest u lantshere :516 Eest die fiere hertoge ian : God verde
[124v]
 hem den euschen ban : Ende moet hem geuen ere : Jacob
 iaet ic segt u dan :520 Wat mijn herte ye omme ran :
 Jc wille dat ane hem mere : God late hem maken
 selc gespan : Dat hi winnen moet den dan :524 Ende hi hem
5niet en besere : Dien huge capet tonrechte wan :
 Doe hi dat vlaemsche orloge span : Alsoe ic in boe-
 ken lere :528 Jc segt u heren also ict can : Dat ic hem
  geens goets en an : Ondanc hebbe ons dere : Nu
  ochte ten wederkere :532

29Merten vrient hoe mach
10dit sijn : Te roeme ducht men sere tfenijn : Dan es
 niet hier te lande : Jacob lieue geselle mijn :536 Tusschen
  de seine ende den rijn : Heeft mens goede gewande :
 Leider dats wel anschijn : Jn walsch in dietsch ende in
 latijn :540 Soe ees vol die hande : Hoe meendi dit
15lieue mertijn : Meendi dan verraders sijn : Ende menschen
 dore die scande :544 Jacob swijch ende niet en pijn : Om selke dinc
 niet en gerijn : Hueddi vore heren brande : Jacob hout
 dat leuen dijn :548 En werre niet der heren twijn : Hueddi vore
 die tande : Buten der heren bande :

30Merten waeromme
20 doedi dat :552 Ghi sijt den heren herde gehat : Van haren mes-
 daden : Beide op dlant ende in de stat : Es de gemeente
 herde lat :556 Van doechden onuerladen : Jacob vrient wat
 segdi wat : Die heren maken ons tgewat : Jn vro-
  men ende in scaden :560 Ons en geleecht niet een blat : Aen
25die gemeente al heefse scat : Si doet hare ver-
 smaden : Ghemeente dan es maer een vat :564 Daermen
 vte et ende at : Goede spise ende caden : De heren sit-
 ten op dat rat : Die gemeente volcht den pat :568 Siet
 si die heren baden : Si willen mede waden :–

[125r] iiii
 31Merten wilen so waest goet : Dat men nu bi wil-
  le doet :572 Dedemen al bi loye : Dies benic seker
  ende vroet : Doe was trouwe ende oetmoet : Daer
  ic noch bi vervroye :576 Nu comt veele ende hare
5 broet : Met eenre herder groter stoet : Ondanc
  hebse stroye : Men wrijft saechte haren voet :580
 Men bringt hare iegen metter spoet : Van coerne
  ende van hoye : Die ons maken dese vloet : Ende
  veelen doen selc gemoet :584 Benemen die tornoye :
10Ende vererren gode sijn bloet : Ende striken in de hel-
  sche gloet : Jc segt u wel ghi moye :588 Ghi moet
 in sduuels coye :

32Iacob nv berecht mi dies :
 Du heefs des sins goeden kies : Berecht mi
 na dat loy :592 Welc was eer nv besies : Liechstu
15mi soe bestu ries : Riddere ochte tornoy : Mer-
  ten vrient wies vraechstu wies :596 Tornoy was
 eer daer vte wies : Sekerlike dat oey : Dat seggic
 di bi sente andries : Daer darcheit bi nam groet
 verlies :600 Al heuet hare nv boy : Maer doe den
20 heren ierst verwies : Trouwen ende men hen in blies :
 Daer si bi worden moy :604 Doe wert hare edel co-
 ren bies : Es dit waer merten soe ghies : Noch val-
 len si in die vloy : Die niet en duchten vernoy :608

33Lie-
 ue iacop lieue man : Van ridderscape segt mi
25dan : Ende van goeden dingen : Segt hoe ridderscap
 began :612 Laet hem leren dies niet en can : Ende gherne inden
 sin ontfingen : Ende wanen dat ons quam die ban : Ende hoe
 ons edelheit ontran :616 Ochte si noch iet sal cringen :
[125v]
 Merten vrient dijn vat es wan : Ende du heefs een
 vast gespan : Hoe mochtic dat volbringen :620 Du
 ligs mi met vragene an : Al waric wijs als
  sente ian : Het mochte mi wel ontlingen : Maer om
5dat ic u goets an :624 Ende u vrientscap ie gewan :
 So willic sonder singen : Met herten hier na ringen :

 34Merten doe die edele god :628 Die hadde ende heeft
  al sijn gebod : Na sijns herten ghere : Sach dat men
 scheleke lod : So minde hijt sonder spot :632 Dat es ·i·
10seker mere : Doe hi gaf hem een hoge gebod : Twee
 sinne sueter dan een nod : Ende scarper dan een
  spere :636 Deen was wijs dander sot : Die hem hilt
 an dbeste lod : Sijn sinne worden clere : Die
 darcheit coes moeste int cod :640 Jn der leider duuele
15bod : Daer ic mi af uervere : Hier ruer ic den
 edelen pot : Daer darcheit iegen maect getrod :644
 Nu hort al hier daffere : Der edelheiden were :

 35Die de wijsheit doe ontfingen : Brachte god te
 hogen dingen :648 Al biden iersten adame : Hi leerde
20 hen lesen ende singen : Ende hietse na die doget
 ringen : Ende weren arge scame :652 Die der arch-
 heit wilde ontspringen : Hi quam wel te hogen din-
 gen : Ende gewan edelen name : Die quade maec-
  ten selc gedingen :656 Oec wilden si die goede verdrin-
25gen : Maer het was ontame : Doe ginc men hen
 die werelt ingen : Hare wet besetten met conin-
 gen :660 Menschen sonder blame : Daer die conin-
  ge nu af wringen : Ende hen metter archeit min-
[126r] iiii
  gen : Dies ic mi vergrame :664 Hoe gherne ict beter na-
  me :

36Hier moechdi van rechte horen : Doe
 die coninge worden geboren : Berechtense hare
  lande :668 Jegen die gode hadden versworen : Ende edelen
5name verloren : Dier noch es goede gewande :
 Die quade daden menegen toren :672 Hen die ter
 doecht worden geboren : Met stride ende met brande :
 Men hadde noyt daer te voren : Ja van ridderen seg-
 gen horen :676 Jn watere noch in sande : Ridderscap
10dat hoge coren : Soude met rechte horen : Ten
 edelen gods bande :680 Men gaf hen wapene swert
  ende sporen : Den scilt dat siere met souden versmoren :
 Der edelheiden scande : Ende wreken gods ande :684

 37Het was sede doen te tide : Dien men vinc in
15enen stride : Hi moeste eygen bliuen : Jc segt
  als die mi niet en vermide :688 Dies so plach men wide
 ende side : Dit dar ic wel bescriuen : Doe orloech-
 demen met nide : Menech wert daer doe onblide :692 De
 manne metten wiuen : Orsse perde diere ge-
20 smide : Diere gewant ende edel side : Moeste an de goede
 becliuen :696 O weerde god doet op al wide : Uwe
 genaden dat ic gebide : Doeget ende sie bedriuen :
 Alsic die werelt dorelide :700 Sie ic menege val-
  sche pride : Die edelheit ontliuen : Ende des
25lants verdriuen :

38Hort ghi heren dits waer-
 hede :704 Eer men den riddere ridder dede : Soe
 proefdemenne in drien manieren : Van sin-
  ne ende van gheboerten mede : Van
[126v]
 lichamen dats waerhede :708 Daeromme dedemen tornie-
 ren : Was een eygen en halp geen bede :
 Noch sin noch vromechede : Hine mochte
 hem niet vertieren :712 Al hadde hi sin ende edelhede :
5Was hi fadde in sijn lede : Hi moeste den name
 vieren : Al hadde een cracht ende rijchede :716
 Was hi dwaes hine quam niet mede : Jn rid-
  derleke verfieren : Jc segt bi des loys gele-
 de : Hadde een die drie hi wert op tstede :720
10Riddere gemaect goedertieren : Jegen des
 dorpers versieren :

39Alsemen dese drie
  poente vant : Ane den man wert hi becant :724
 Riddere in gods name : Men dede hen swe-
 ren ende geuen pant : Sinen god al metter hant :
15Te scuwene alle blame :728 Ende te verhuedene
  sijns heren lant : Wedewen wesen water sant :
 Bi leren van adame : Men dede hem ane een
 diere gewant :732 Doe quam die coninc ache-
 mant : Hoe gerne ict dus name : Ende se-
20 gelde hem dan enen brant : Op sinen rechten
 arm te hant :736 Dat was hem wel bequame :
 En was saphier noch dyamant : Soe fijn soe
 fier bi sente amant : Deus hoe ics mi sca-
 me :740

40Dat ridders hen houden ontamen :
25Doe en mochte geen ridder sijn : Dat or-
 condet tloy ende tgedichte mijn : Van lachter-
 liken seden :744 Nu verkeret dats in schijn :
 Dies comt dorperlike venijn : Te
[127r] iiii
 houe ongebeden : Dit es emmer waer mertijn :748 Tusschen
 der see ende den rijn : Es trouwe al af getreden : Die sa-
 lege sueken haren fijn : Dauonture scheerijt haren
  twijn :752 Op den dach van heden : Merten scuwe dat val-
5sche lijn : Te minen wille ende niet gerijn : Houti
 binnen vreden :756 Merten hout tgeloeue dijn : Om
 die gods hulde pijn : Edelheit es leden : Die werelt
 es al besneden:760

41Iacob wetti wat mi doet : Bei-
 de pine ende toren moet : Logenen verdragen : Om dat
10mi doen die heren goet :764 Al en eest niet metter spoet : Ver-
 swigic vele sagen : Jc ben des seker ende vroet : Si eren
  nv der vlen broed :768 Die valken teerne plagen :
 Die goede liggen onder voet : Reynardie heeft al-
 den spoet : Ende es van groten magen :772 Nv es der edelhei-
15den hoed : Gheworpen in die seeusche vloet : Dat
  mach ons wel meshagen : Jc vruchte der valscher
 werelt woed :776 Sonden bringen swaer gemoet : Droefheit ende
  plagen : Wee hen diese cnagen :

42Iacop haddics
 van u pant :780 Jc soude gelouen altehant : Dat du mi
20 heeft geraden : Te makene rime sonder bant : Tge-
 peis loept mi so ter hant :784 Rouwe heeft mi verladen :
 Jc vinde in water ende op tsant : Menegen here achemant :
 Die al trect ten quade :788 Boerden die sijn wel becant : Daer
  met wint men diere gewant : Jn siese niet versmaden :
25Jc sie ouer al in dlant :792 Den heren toegen fellen tant : Ende an
 die archeit bladen : Eest here pape oft seriant : Jn al-
 des lants ommerant :796 Sie icse mede waden : Met die
 der werelt scaden :

43Merten dies en radic niet : Dat gi ane
[127v]
 die bordene tiet :800 Trect altoes ten besten : Archeit
 scuwet ende vliet : Peist om dat hoge geniet : Te
 comene ten lesten :804 Al doen di heren nv verdriet :
 Het es menegen man gesciet : Ghi selt ane go-
5de vesten : Verdraecht altoes dat boese diet :808 Ver-
 geeft hem die u ie verriet : Het quam wt quaden nesten :
 Lieue merten dat vorsiet : Sonden bringen swaer ge-
  niet :812 Dies seldi u bewesten : Hi sal noch val-
 len in den vliet : Wie dat anderen noyt verriet :
10Die duuele selense besten :816 Met harre spisen
  mesten :

44Edel iacob gi segt waer : Maer mijn her-
  te es mi soe swaer : Om dat ic ben arm van goede :820
 De heren trocken mi bat naer : Ende eerden mi al op-
 penbaer : Ende hieten mi die vroede : Doe mijn
15stucken waren claer :824 Ende ic hen diende hier ende
  daer : Nu benic vten spoede : Jc soeke trouwe
 in weet waer : Jn canre vinden niet een haer :828 Jc
 ligge onder die roede : Ranspoet rouwe ende vaer :
 Sijn mijns worden gewaer : Ende vinden mi sonder hoede :832
20Jc ende verlies wi sijn een paer : Ranspoet trect ons in
 sinen caer : Hoe cleene ics mi vermoede : Ghe-
  lucs van selken broede :836

45Berecht mi iacob der-
 re dinge : Waeromme die coninge : Tornieren niet en
  mogen : En make mi geen gespringe :840 Berecht
25mi sonderlinge : Het sal mi verhogen : Merten ghi wilt
 verre ende inge : Vragen mi die u niet en dwinge :844 Des
 hebdi oyt geplogen : En helpt niet dat ict u linge :
 Coninge maecten dat gedinge : Maer het es nv bedrogen :848
[128r] iiii
 Jc die mi met u minge : Verhuedt dat ic u niet en dringe :
 Houdt u waert ongelogen : Hort merten hoe
 ict volbringe :852 Dedele wapene de stalen ringe :
 Gauen coninge vermogen : Grauen ende hertogen :

546Coninge daden ierst tornieren :856 Houen eeren
 ende iostieren : Ende vonden ridders name : Jc moet
 u al dore visieren : Jc doet gerne in manieren :860
 Dat u si bequame : Waer di vroet gi soudt verfieren :
 Op dit edel ordinieren : Daer ic soe sere na rame :864
10Huedt u ende sijt goedertieren : Dat u die dorpers
 niet en verscieren : Scuwet alle blame : Ghi selt
  vasten ende vieren :868 Si di quaet gi selt vertieren :
 Dat leerde god adame : Wine slachten niet der
 mieren : Wi slechten bat den boesen dieren :872 Wi
15hebben alle lame : Hoe sere ics mi scame :

 47In diaer ons heren dats waer : Een min dan
 dertienhondert iaer :876 Wert dese rime vonden :
 Van enen die wel menegen vaer : Doechde stil-
 le ende oppenbaer : Met valschen orconden :880 Heren wa-
20ren hem te swaer : Omme dat hi dicwile wert gewaer :
 Harre quader sonden : Ende hise en spaerde niet
 een haer :884 Hine uerweet hen hier ende daer : Te
 wel menegen stonden : Gherechtecheit sal maken
  maer : Wie doncker es ende claer :888 Ende die valsche won-
25den : Die heren mesdoen merten . spaer : En valle niet
 in haren caer : Latet den genen gronden :892 Dien de
 dinc gemonden ∴892

Nota : – Hier es tfierde
 mertens boec vte . dat in heeft ·xlvii· clauselen ende
 elke van ·XIX· versen